Tüm dünyada 15 Ekim tarihi ‘’Dünya El Yıkama Günü" olarak kutlanmaktadır. İlk kez 2008 yılında Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından gerçekleştirilen Dünya El Yıkama Günü’nde, 73 ülkede 120 milyondan fazla çocuğun ellerini sabunla yıkamaları için seferber olunmuştur. Bu özel gün başlangıçta çocukları hedefleyen bir etkinlik olarak düşünülse de daha sonraları ebeveynler başta olmak üzere toplumun tüm kesimlerini hedef almayı amaçlayan bir etkinliğe dönüşmüştür.
El Yıkamak Neden Bu Kadar Önemli?
Günlük yaşantımızda ellerimiz, dış dünya ile sürekli temas halindedir ve teması gerektiren eylemler sırasında sürekli mikroplara maruz kalırlar. Çoğu zaman ellerimiz dışarıdan temiz gibi görünse de gözle göremediğimiz bakteri, virüs ve parazitler gibi pek çok zararlı mikrobu üzerinde taşıyabilir. Etkili el yıkama ile soğuk algınlığı, covid, grip, ishal ve zatürre gibi solunum yolu hastalıkları da dahil olmak üzere birçok hastalıktan korunmak mümkündür. Üstelik etkili bir el yıkama ile temas ettiğimiz yüzeylere de mikrop taşınmasını azalttığımız için bulaşıcı hastalıklardan sadece kendimiz değil aynı zamanda çevremizdekileri de korumuş oluruz. Dolayısıyla hem kendimizi hem de çevremizdekileri bulaşıcı hastalıklardan korumanın en basit, en etkili ve en ucuz yolu etkili el yıkamadır.
Etkili El Yıkama Nasıl Yapılır?
Etkili el yıkama, antimikrobiyal etkinliği olmayan sabun ile ellerin, parmakların, parmak boğum ve kıvrımlarının, parmak aralarının ve tırnakların da dahil olduğu el bileğine kadar olan bölgenin yıkanması olarak tanımlanabilir.
Yıkama işlemi ile birlikte derideki gözle görülebilir kirler ve ciltte bulunan mikroplar temizlenmektedir. Bunun tam gerçekleşmesi için eller en az 20 saniye süreyle yıkanmalıdır. Özelikle etkili el yıkamada parmak aralarının, tırnakların da yıkanması ve mutlaka avuç içi bölgesinden başlamak üzere sabunun el bileğinden parmak ucuna kadar tüm bölgeye temas etmesi sağlanmalıdır. Ardından eller akan su ile durulanmalı ve temiz bir bez ya da tek kullanımlık havluyla kurulanmalıdır.
2022’deki Tema: Evrensel El Hijyeni için Birleşelim!
Bu yıl kutlanacak olan "Dünya El Yıkama Günü"nde tema ‘’Evrensel El Hijyeni İçin Birleşelim’’ olarak belirlendi. En son DSÖ/UNICEF raporuna göre, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri altında vurgulanan hijyen hedeflerine ulaşmak için mevcut ilerleme oranlarını dört katına çıkarmamız gerektiği vurgulanmaktadır. Özelikle Covid-19 pandemisi sonrası el hijyeni ve el yıkama konusunda uluslararası bir birleşme ve dayanışmaya ihtiyaç olduğu son derece açıktır.
Bu günü yaymak için her birimizin üzerine düşen bazı görevler vardır. Hükümetler ve bakanlıklar bu günün okullar, kurumlar ve basın aracılığı ile topluma yayılmasını sağlamalı, bireysel olarak da önce kendimizden ardından da çevremizden başlayarak etkili el yıkama konusunda bilgimizi ve farkındalığımızı artırmayı sağlamalıyız. En önemlisi de basit bir etkili el yıkama ile kendimizi ve çevremizi sayısız hastalıktan koruyabileceğimizi küresel bir farkındalık içerisinde anlamamız ve bunu etrafımızdaki insanların da bilmesini sağlamamız son derece önem arz etmektedir.
KAYNAKÇA
1. Öğütçü N, Güler Ç. 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü. HÜTF Halk Sağlığı AD Toplum İçin Bilgilendirme Serisi (http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/ Erişim tarihi: 30.09.2021.)
2. Bilici S. Toplu Beslenme Sistemleri Çalışanları İçin Hijyen El Kitabı. 2012. ISBN: 978-975-590-242-5
3. https://washdata.org/sites/default/files/2022-01/jmp-2021-wash-households_3.pdf / Sustainable Development Goals 6/ hygiene targets
Comments